شیمی آماری

شیمی سنجی یا کمومتریکس (به انگلیسی: Chemometrics)‏، کاربرد علوم آمار، کامپیوتر، ریاضی و گرافیک برای در ک بهتر داده های شیمی می‌باشد. از روش‌های ذکر شده برای درک بهتر اطلاعات شیمیایی که در آزمایشگاه بدست می‌آید استفاده می‌شود، به این صورت که با استفاده از آنالیز داده‌های شیمیایی بدست آمده اطلاعات مفید استخراج می‌شود با توجه به این اطلاعات می‌توان آزمایش‌های مورد نظر با بازدهی بهتر را طراحی کرد. کاربرد روش‌های ریاضی در شیمی سابقه دیرین دارد ولی با توجه به پیشرفت علوم کامپیوتر و کاربرد آن در علوم روشهای کمومتریکس در دهه اخیر پیشرفت بسیار داشته‌است. در این دو دهه روش‌های کمومتریکس مختلفی توسط شیمیدان‌ها با کمک متخصصین علوم کامپیوتر، ریاضی و آمار ارائه شده‌است. بسیاری از شیمیدان‌ها، اسوانت وولد را به عنوان اولین کسی که این روش‌ها را معرفی کرده‌است نام می‌برند و به او لقب پدر علم کمومتریکس را داده‌اند. آقای H.wold در دهه ۶۰ میلادی مقالات بسیاری تحت عنوان معرفی روش‌های ریاضی و کاربرد آن‌ها در شیمی ارائه کرده‌است. سابقه استفاده و مطالعه روش‌های کمومتریکس در ایران حدود ۱۰ سال می‌باشد که در دانشگاه‌های مختلف این مطالعات انجام می‌شود.

پیشرفت کمومتریکس در ایران در دهه اخیر توسط بسیاری از محققین شیمی تجزیه در دانشگاه های مختلف رو به رشد می باشد. از دانشگاه های فعال در زمینه کمومتریکس در ایران می توان دانشگاه های خواجه نصیر الدین طوسی - دانشگاه رازی - تحصیلات تکمیلی زنجان - دانشگاه شیراز - دانشگاه آزاد اسلامی اراک را نام برد. همچنین هر ساله به همت دانشگاه تحصیلات تکمیلی زنجان و دکتر حمید عبدالهی کارگاه کمومتریکس در این دانشگاه برگزار می گردد. همچنین می توان از دکتر جهانبخش قاسمی - دکتر حمید عبدالهی - دکتر بهرام همتی نژاد - دکتر محسن کمپانی - دکتر علی نیازی - دکتر مرتضی بهرام - دکتر عبدالحسین ناصری بعنوان محققین فعال در این زمینه در ایران نام برد.

منابع

• ویکی‌پدیا انگلیسی