فناوری نانو یا نانوتکنولوژی رشتهای از دانش کاربردی و فناوری است که جستارهای گستردهای را پوشش میدهد. موضوع اصلی آن نیز مهار ماده یا دستگاههای در ابعاد کمتر از یک میکرومتر، معمولاً حدود ۱ تا ۱۰۰ نانومتر است. در واقع نانو تکنولوژی فهم و به کارگیری خواص جدیدی از مواد و سیستمهایی در این ابعاد است که اثرات فیزیکی جدیدی - عمدتاً متاثر از غلبه خواص کوانتومی بر خواص کلاسیک - از خود نشان میدهند. نانوفناوری یک دانش به شدت میانرشتهای است و به رشتههایی چون مهندسی مواد، پزشکی، داروسازی و طراحی دارو، دامپزشکی، زیست شناسی، فیزیک کاربردی، ابزارهای نیم رسانا، شیمی ابرمولکول و حتی مهندسی مکانیک، مهندسی برق و مهندسی شیمی نیز مربوط میشود. تحلیل گران بر این باورند که فناوری نانو ، فناوری زیستی (Biotechnology) و فناوری اطلاعات (IT) سه قلمرو علمی هستند که انقلاب سوم صنعتی را شکل می دهند.[۴] نانو تکنولوژی میتواند به عنوان ادامهٔ دانش کنونی به ابعاد نانو یا طرحریزی دانش کنونی بر پایههایی جدیدتر و امروزیتر باشد.
ایران در فناوری نانو مقام هشتم را در دنیا داراست.[۱]
محتویات
تاریخچه فناوری نانو
در حدود ۴۰۰ سال پیش از میلاد مسیح ، دموکریتوس فیلسوف یونانی ، برای اولین بار واژه اتم را که در زبان یونانی به معنی تقسیم نشدنی است، برای توصیف ذرات سازنده مواد به کار برد. از این رو شاید بتوان او را پدر فناوری و علوم نانو دانست.[۴]
تعریف استاندارد
- به طراحی، تعیین ویژگی ها، تولید و کاربرد مواد، ابزار آلات و سیستمها با کنترل شکل و اندازه در مقیاس نانو می گویند.[۲]
- به دستکاری کنترل شده، جاگیری دقیق، اندازه گیری، مدلسازی و تولید مواد در مقیاس نانو می گویند و هدف آن تولید مواد، ابزار و سیستم هایی با ویژگیهای بنیادی و عملکردهای جدید می باشدپس علم نانو علمی است برای زندگی.[۲]
اصول بنیادی
یک نانومتر (nm) یک میلیاردیم متر است. برای سنجش طول پیوندهای کربن-کربن، یا فاصلهٔ میان دو اتم بازهٔ ۱۲. تا ۱۵. نانومتر به کار میرود؛ همچنین طول یک جفتِ دیانای نزدیک به ۲ نانومتراست. و از سوی دیگر کوچکترین باکتری سلولدار ۲۰۰ نانومتر است. اگر بخواهیم برای دریافتن مفهوم اندازهٔ یک نانومتر نسبت به متر سنجشی انجام دهیم میتوانیم اندازهٔ آن را مانند اندازهٔ یک تیله به کرهٔ زمین بدانیم.[۳]. یا به شکلی دیگر یک نانومتر اندازهٔ رشد ریش یک انسان در طول زمانی است که برای بلند کردن تیغ از صورتش باید بگذرد.[۴]
شاخههای اصلی در نانو
میتوان موردهای زیر را شاخههای بنیادین دانش نانوفناوری دانست:
- نانو روکش ها
- نانو مواد
- نانو پودرها
- نانو لوله ها (نانو تیوبها)
- نانو کامپوزیتها
- مهندسی مولکولی
- موتورهای مولکولی(نانو ماشینها)
- نانو الکترونیک
- نانو مواد نرم
- نانو مکانیک
جستارهای وابسته
منابع
- پرش به بالا ↑ جدول وضعیت 30 کشور دنیا در تولید علم نانو
- ↑ پرش به بالا به: ۲٫۰ ۲٫۱ دیکشنری نانو
- پرش به بالا ↑ Jennifer Kahn (۲۰۰۶). "Nanotechnology". National Geographic ۲۰۰۶ (June): ۹۸-۱۱۹
- پرش به بالا ↑ Jennifer Kahn (۲۰۰۶). "Nanotechnology". National Geographic ۲۰۰۶ (June): ۹۸-۱۱۹.
- ویکیپدیای انگلیسی (دسترسی در ۲۱ ژوئیه ۲۰۰۷)
پیوند به بیرون
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ فناوری نانو موجود است. |